Terugblik op een indrukwekkende Midzomeravond

Terugblik op een indrukwekkende Midzomeravond

Wat een avond! Het niet al te beste weer had geen enkele invloed op de goede sfeer. En ondanks de concurrentie met het voetbal deden er zo’n 50 tot 60 mensen mee aan de Bioblitz. Daarmee begon het programma van de avond. Onder begeleiding van experts gingen groepjes van 4-8 personen de tuinen in en speuren maar. Het resultaat mag er zijn: tientallen soorten (nacht-)vlinders, planten, insecten, weekdieren en méér werden gedetermineerd. Een overzicht van alle soorten en waarnemingen vind je hier.

Anders kijken

“Veel deelnemers vertelden hoe leuk het was om anders te kijken.” vertelt Arno van der Kruis, directeur van Hortus Nijmegen. “Het is een andere manier van waarnemen, met de focus op een plant of een insect. Het leverde ook een mooi beeld op zoals al die groepjes overal aan het zoeken waren en foto’s maakten. Het heeft ook veel opgeleverd. De helft van de waarnemingen was een nieuwe waarneming. Dat je na afloop onmiddellijk resultaat kunt delen, tot in detail, zorgde voor veel extra interactie. Dat was een mooie opmaat voor het volgende programma- onderdeel: de interactieve presentatie van Bernadette.”

Verbondenheid met de natuur

Bernadette van Heel startte haar presentatie met een opdracht: iedereen moest het bos in om aan de grond te ruiken, dichtbij en op afstand van een boom. Wat doet die geur met je? Wat roept het op? Arno: “Een bijzonder en actief begin van een boeiende presentatie. De boodschap van Bernadette is in het kort gezegd dat de emotionele verbondenheid de meest directe is en het belangrijkste. Het gaat bij verbondenheid met de natuur niet alleen om kennis, maar je moet de relatie ook emotioneel aangaan.”

Nachtdieren excursie

Tot slot gingen de deelnemers op zoek naar nachtdieren in de Hortus. “We hadden twee nachtvlinderopstellingen. Omdat het nog wat schemerde toen we begonnen, kwam alles geleidelijk op gang. Door de app Obsidentify te gebruiken, hadden we direct een naam bij alles wat we zagen. Dit stimuleerde enorm,” aldus Arno. Naast nachtvlinders werden ook andere nachtdieren waargenomen, waaronder de dwergvleermuis en laatvliegers. En, heel bijzonder, ook de bosuil is gezien.

Al met al was het een indrukwekkende avond vol positieve reacties. Hortus Nijmegen kijkt terug op een geslaagde Midzomeravond die de verbondenheid met de natuur op een bijzondere manier wist te versterken.

Nachtleven in Hortus Nijmegen

Nachtleven in Hortus Nijmegen

Hortus Nijmegen is een waardevolle lokale hotspot van biodiversiteit.  Vrijwel nergens anders in Nijmegen kun je een zo grote concentratie bijzondere soorten op zo’n kleine oppervlakte waarnemen. Midzomernacht, vrijdag 21 juni, krijgt iedereen de kans om tijdens een spannende Bioblitz die biodiversiteit te ontdekken. (Meld je aan via de agenda op de website van Hortus Nijmegen.) Ná de Bioblitz duiken we de duisternis is en gaan we de fascinerende wereld van de nachtdieren ontdekken.

Nachtvlinder Witte tijger Hortus Nijmegen

Nachtdieren-excursie

Tijdens de nachtelijke expeditie kunnen we diverse groepen nachtdieren waarnemen:

  1. Vogels

Wie aan nachtdieren en aan vogels denkt, denkt vrijwel meteen aan uilen. In de Botanische tuin zijn inderdaad de Bosuil, Ransuil en Kerkuil sporadisch waargenomen.

  1. Zoogdieren

Er zijn verschillende zoogdieren die we kunnen waarnemen in de nacht. Het meest tot de verbeelding spreekt waarschijnlijk de groep vleermuizen (waaronder de Laatvlieger, Watervleermuis, Rosse Vleermuis en Gewone Dwergvleermuis). Maar ook muizen  (zoals de Rosse Woelmuis, Gewone Bosmuis, Dwergmuis en Huisspitsmuis) de West-Europese Egel, de Steenmarter, de Wezel, de Ree en zelfs de Vos bevolken de tuinen.

  1. Reptielen en amfibieën

We vinden de nachtactieve Bruine kikker en de Gewone pad, de schemer- en nacht-actieve Alpenwatersalamander in het moeras en de Kleine salamander die zowel dag- als nachtactief is.

  1. Nachtvlinders

De meeste nachtvlinders zijn nachtactief, maar er zijn er ook die overdag vliegen. Bijvoorbeeld de Kolibrievlinder die dag-actief is maar ook af en toe in de schemering of in het donker wordt waargenomen. De Kolibrievlinder behoort tot de Pijlstaarten, net als bijvoorbeeld het Groot avondrood of de Lindepijlstaart. Al deze soorten kunnen worden aangetroffen in de Botanische Tuin. De honderden plantensoorten, waarvan maar liefst 68 soorten die op de Rode Lijst staan, trekken vaak bijzondere insecten aan. Sommige zijn noodzakelijke waardplanten voor rupsen om hun levenscyclus tot vlinder te kunnen voltooien. Andere zijn weer zeer goede drachtplanten die stuifmeel en nectar bieden voor allerlei insecten. Hierdoor is de tuin uitermate aantrekkelijk voor bloembezoekende insecten. Daarnaast is het ook een goede voedselplek voor sapzuigende insecten zoals bladluizen, wantsen en cicaden.

  1. Kevers

Twee kevers lichten we uit: Groot vliegend hert (de grootste kever van Europa) en de Grote glimworm. Vliegende herten zijn nacht-actieve dieren. Ze eten niet maar voeden zich met vloeistoffen, zoals honing en boomsappen. Op aangetaste eiken in de Botanische Tuin kunnen deze dieren een nestplek vinden. Tot nu toe is er geen nest gevonden maar de dieren zijn al wel enkele malen gezien. Ook is het Klein vliegend hert gespot, deze is zowel overdag- als ‘s nachts actief. Het Groot vliegend hert is zeldzaam in Nederland. Tegenwoordig komt deze nacht-actieve soort nog maar voor in vier kerngebieden waarvan er eentje bij Nijmegen ligt en waartoe wij ook de Botanische Tuin rekenen. Glimwormen vormen een familie binnen de kevers. Ze staan ook wel bekend onder de namen vuurvliegjes of gloeiwormen. Ze zijn vooral bekend door hun lichtgevende eigenschap (bioluminescentie). In Nederland leven drie soorten vuurvliegen die alle drie in Nijmegen zijn waargenomen. Alleen de mannetjes hebben vleugels. De vrouwtjes kunnen licht produceren in hun achterlijf. De wijfjes draaien ’s avonds hun lichtgevende achterlijven omhoog en zoeken een open plek in het gras, liefst op kalkrijke grond zoals in de zuidelijke delen in de Botanische tuin. Hier stijgen hun kansen op voortplanting omdat hun licht beter zichtbaar is voor mannetjes die reeds op tientallen meters de lichtjes kunnen zien. De wijfjes glimmen twee uur lang en trekken zich dan tot de volgende avond terug in hun schuilplaatsen, of stoppen er onmiddellijk mee als ze een geslachtspartner hebben gevonden en gaat het licht uit. Vrouwtjes kunnen dit tien nachten achtereen doen. Grote glimwormen glimmen het vaakst op avonden in juni en juli. Het licht wordt continu uitgezonden, al zwaaien vrouwtjes hun romp zijwaarts, wat de indruk geeft van dimmen en lichter worden. Mannetjes worden soms aangetrokken door kunstlicht.

  1. Slakken

Slakken zijn vaak nachtactief en zeker de naaktslakken. Dat komt mede doordat het s nachts meestal vochtiger is. Deze dieren eten planten en zijn zelf een prooi voor veel dieren, zoals de larven van de Grote glimworm.

Een Nacht vol Verrassingen

De Hortus Nijmegen biedt midzomernacht een unieke kans om de verborgen wereld van nachtdieren te ontdek ken. Of je nu geïnteresseerd bent in vogels, zoogdieren, reptielen, amfibieën, nachtvlinders, kevers of slakken, er is voor ieder wat wils. Vergeet niet je aan te melden voor deze spannende Midzomernacht met eerst de Bioblitz en vervolgens wordt je verrast door de wonderen van de nachtelijke natuur in de Botanische Tuin.

Meld je aan via de agenda op de website van Hortus Nijmegen en beleef een onvergetelijke nacht vol natuuravonturen!

Content en foto’s: Jan Jansen

Midzomernacht in Hortus Nijmegen: van Bioblitz tot vleermuizen en nachtvlinders

Midzomernacht in Hortus Nijmegen: van Bioblitz tot vleermuizen en nachtvlinders

Er is iets magisch aan de langste dag van het jaar. De dagen zijn langer, de nachten korter en de natuur lijkt op zijn hoogtepunt. Op vrijdag 21 juni biedt de Hortus Nijmegen jong en oud een unieke kans om de magie van de natuur op een bijzondere manier te beleven tijdens een speciale Midzomernacht. Het belooft een avond vol avontuur en ontdekking te worden.

Bioblitz: Ontdekkingsreis door de natuur

We trappen de avond af met een spannende Bioblitz van 19.00 tot 20.45 uur. Voor degenen die niet bekend zijn met het concept; een Bioblitz is een uitdaging om zoveel mogelijk verschillende levende soorten in een bepaald gebied en binnen een bepaalde tijd te vinden. Het is een prachtige kans om de biodiversiteit van de Hortus te ontdekken. Samen met andere deelnemers ga je op zoek naar zoveel mogelijk verschillende planten en dieren, gewapend met handige apps en ondersteund door ervaren natuurkenners.

Een Bioblitz is niet alleen een spannende en leuke activiteit, maar ook een cruciale wetenschappelijke onderneming. Het helpt bij het documenteren van de biodiversiteit in een specifiek gebied, wat essentieel is voor het behoud en beheer van natuurlijke habitats. Door zoveel mogelijk soorten in korte tijd te identificeren, krijgen wetenschappers en natuurbeschermers waardevolle data over de gezondheid van het ecosysteem. Dit kan helpen bij het monitoren van veranderingen in biodiversiteit, het detecteren van bedreigde soorten en het ontwikkelen van strategieën voor natuurbehoud. Bovendien verhoogt het de bewustwording en betrokkenheid van het publiek bij natuurbehoud.

Verbinding met de natuur

Na de opwinding van de Bioblitz, volgt nog meer inspiratie om 21.30 uur. Onder de parasol neemt Bernadette van Heel ons mee in een interactieve workshop over de verbinding tussen mens en natuur. Zij prikkelt onze gedachten en herinneringen en zorgt zo voor een persoonlijke connectie met de natuur.

Nachtdieren Excursie: De magie van de nacht

Als de avond overgaat in de nacht, begint misschien wel het meest fascinerende deel van de Midzomernacht: de nachtdieren excursie. Vanaf 22.00 uur, onder begeleiding van Paul Leenders en ervaren IVN-gidsen, gaan we op zoek naar vleermuizen met batdetectors. Het idee om deze mysterieuze nachtdieren te spotten is opwindend en een beetje mysterieus. Maar dat is niet alles. Robin Lexmond en Harm Alberts zullen ons helpen nachtvlinders en andere nachtinsecten te lokken met lamplicht op witte lakens. Het is een zeldzame kans om de geheimen van de nachtelijke natuur te ontdekken.

Een avond om nooit te vergeten

Wat deze avond zo speciaal maakt, is de combinatie van leren, ervaren en genieten. Of je nu een doorgewinterde natuurliefhebber bent of gewoon nieuwsgierig naar wat de natuur te bieden heeft, de Midzomernacht in de Hortus biedt voor elk wat wils. Het is een gelegenheid om samen te komen, te leren en vooral te genieten van de schoonheid en diversiteit van de natuur op de langste dag van het jaar.

Zet dus vooral vrijdag 21 juni van 19.00 tot 00.00 uur in je agenda en mis deze unieke kans niet. De Hortus Nijmegen wacht op je voor een onvergetelijke Midzomernacht vol magie, ontdekking en verbinding met de natuur.

Het volledige programma en tickets via Midzomernacht in Hortus Nijmegen

Datum: 21 juni 2024
Tijd: 19.00 – 00.00 uur
Locatie: Hortus Nijmegen

Midzomernacht in Hortus Nijmegen: van Bioblitz tot vleermuizen en nachtvlinders

Midzomer in de Hortus – een magische avond met Bioblitz, vleermuizen en nachtvlinders

Beleef op vrijdag 21 juni van 19.00 tot 00.00 een fascinerende Midzomernacht. Deze bijzondere avond biedt bezoekers, van alle leeftijden, de unieke kans om op de langste dag van het jaar de magie van de natuur te beleven en de biodiversiteit van de Hortus op een unieke manier te ontdekken.

Programmaoverzicht:

  • Bioblitz: Van 19.00 tot 20.45 uur beginnen we met een spannende Bioblitz, waarbij alle deelnemers meehelpen met het inventariseren van de biodiversiteit van de Hortus tuinen. Tijdens deze ontdekkingsreis gaan we op zoek naar zoveel mogelijk verschillende planten en dieren en men leert deze te herkennen met behulp van handige apps. Natuurkenners zijn aanwezig om hierbij te helpen. Dit is een geweldige kans voor iedereen die meer wil leren over de natuur om ons heen.
  • Interactie onder de Parasol: Om 21.30 uur neemt Bernadette van Heel ons mee in een inspirerende en interactieve workshop over de verbinding tussen mens en natuur. Onder de parasol prikkelt zij gedachten en herinneringen, en zorgt ze voor een persoonlijke connectie met de natuur.
  • Nachtdieren Excursie: Vanaf 22.00 uur, als de schemering valt, duiken we de nacht in om de fascinerende wereld van nachtdieren te verkennen. Onder begeleiding van Paul Leenders en IVN-gidsen gaan we op zoek naar vleermuizen. Met behulp van batdetectors sporen we deze mysterieuze nachtdieren op. Tegelijkertijd spotten we nachtvlinders en andere nachtinsecten. Onder leiding van Robin Lexmond en Harm Alberts lokken we deze nachtelijke schoonheden met lamplicht op witte lakens.

Deze magische avond is geschikt voor alle leeftijden en biedt een unieke belevenis in een betoverende omgeving.

Praktische Informatie: 

  • Datum en tijd: vrijdag 21 juni van 19.00 – 00.00 uur (Inloop vanaf 18.30 uur)
  • Locatie: Hortus Nijmegen, Victor Westhofflaan 22, 6525 DW Nijmegen

Koop je ticket via Ikbenaanwezig. De prijs is 7,50 euro en dat is inclusief een pauzedrankje.

Of je nu een fervent natuurliefhebber bent of gewoon op zoek bent naar een bijzondere manier om de zomer te vieren, deze avond heeft voor iedereen iets te bieden. Kom en ervaar de magie van Midzomernacht in de Hortus Nijmegen.