Biodiversiteit in de Hortus Nijmegen

Naar aanleiding van een bericht van Jan Jansen, ook bestuurslid van Hortus Nijmegen, over Biodiversiteit heb ik hier een kleine samenvatting van zijn bevindingen.

Biodiversiteit

Het blijkt dat volgens website waarneming.nl, de Botanische Tuin, ondanks zijn kleine oppervlakte, toch in de top 10 van Nijmegen staat voor wat betreft de biodiversiteit. Jan Jansen heeft op die website ongeveer 70 telgebieden die in de gemeente Nijmegen liggen meegenomen om te zien hoe hoog de biodiversiteit is. Hij heeft de hogere planten niet meegeteld, omdat planten uit een botanische tuin niet worden geaccepteerd. Men gaat ervan uit dat ze worden gerangschikt door de hortulanus, terwijl juist in de Botanische Tuin de vele inheemse planten zichzelf spontaan mogen rangschikken en samen de vegetatie vormen zoals als dat ook in natuurgebieden gebeurt. De Botanische Tuin (3,3 ha) neemt dan de zevende plek in na De Hazekamp (91,7 ha), Staddijk (89,6 ha), Heseveld (99,5 ha), Kolping- Muntweg (68 ha), Driehuizen (92,6 ha) en Heijendaal (130 ha).

Biodiversiteit?
Biodiversiteit is een parapluterm voor alle verschillende soorten die we we kennen. De verschillende soorten op aarde houden de natuur in balans. Samen vormen ze een levende en productieve natuur. Dit noemen we biodiversiteit.

Biodiversiteit in de Hortus Nijmegen

Zoals we al schreven kent de Botanische tuin dus een heel hoge biodiversiteit. Wist je trouwens dat er zeker 74 verschillende vogelsoorten geteld zijn, maar ook 10 soorten zoogdieren, 9 soorten vissen en 8 soorten reptielen en amfibieën. De lijst is best wel lang met 31 soorten dagvlinders, 66 soorten nachtvlinders en 25 soorten libellen. Maar er loopt en kruipt nog veel meer rond zoals 11 soorten sprinkhanen en krekels, 64 verschillende soorten bijen, wespen en mieren. Vliegen en muggen 90, kevers 53, wantsen, cicaden en bladluizen 39 soorten, en dan kennen we nog 9 soorten ‘overige insecten’. Daarnaast kun je 34 soorten ‘overige geleedpotigen’ vinden naast 4 soorten weekdieren, 1 soort alg, 71 soorten mossen korstmossen en 267 soorten paddenstoelen.

De lijst is enorm.

De Botanische Tuin van de Hortus Nijmegen is wat biodiversiteit betreft dus een enorme hotspot in ons toch al mooi en groen Nijmegen.

Waarnemingen

Nou Jan hoe weet jij dat dat nou allemaal vroeg ik hem. Zijn antwoord: “iedereen kan dat vinden op waarnemingen.nl“. Iedereen kan daar ook zijn/haar waarnemingen invoeren.

Belangrijk om te vermelden is dat waarneming.nl sinds 2009 samenwerkt onder leiding van de Gegevensautoriteit Natuur aan de “Nationale Databank Flora en Fauna”, samen met de stichting VeldOnderzoek Flora en Fauna (dat zijn de PGO’s zoals Floron, de Vlinderstichting, Zoogdiervereniging VZZ, SOVON, RAVON, Bargerveen en EIS-Nederland). Waarnemingen uit de database van Waarneming.nl worden door hen overgenomen.

Wat jammer is, is dat de wilde planten van de Botanische Tuin niet meegenomen worden in de tellingen, gelukkig wel mossen en korstmossen. Opvallend is dat in de meeste telgebieden die beter scoren dan de Botanische Tuin enorm veel meer soorten nachtvlinders zijn geteld. Met een goede methode zouden in 2021 de nachtvlinders opnieuw geteld kunnen worden, misschien wel tijdens de Nationale Nachtvlindernacht. De Hortus Nijmegen is namelijk niet verlicht en daardoor worden er veel gemist. Wellicht dat we dan zelfs bij de Top 5 gaan behoren.

Om echt een goed overzicht van de biodiversiteit te krijgen is het nodig om de gegevens op te vragen bij de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF) . Veel gemeenten hebben een abonnement. Helaas Nijmegen nog niet, maar bijv. Arnhem wel. Bij een abonnement heb je direct toegang tot de natuurgegevens. Deze zijn completer en waarschijnlijk beter gevalideerd dan bij waarneming.nl. De kosten zijn echter zeer aanzienlijk en lopen snel in de duizenden euro’s. Zie ook de NDFF.

Volgens Jan: “Wij zijn dus wel echt de schatkamer lijkt me. In de toekomst zou dit wellicht verder geanalyseerd kunnen worden”.

Het zou mooi zijn wanneer we de gegevens kunnen krijgen van de NDFF. Interessant kan zijn om alle soortengroepen van de gebieden met elkaar te vergelijken. Dan zie je waarin wij misschien uitblinken en waar niet. Wanneer een onderzoeksgroep wat werk zou kunnen steken in het tellen van nachtvlinders in 2021 komen we zeker terug op de biodiversiteit van de Botanische Tuin van de Hortus Nijmegen.